Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

origo causae CC

  • 1 causa

    (арх. caussa), ae f. [ cado?]
    1)
    а) причина, повод, основание, побудительное начало (c. belli Cs; c. major, perspicua, probabilis C)
    cum causā C (non sine causa C, CC) — не без основания
    quā causā Pl, hac de causa O, quā de (или ex) causa и ob eam causam Cпо этой причине
    causam alicujus rei sustinere C — быть повинным в чём-л.
    quid causae est, quin...? H — в чём причина, что... не...?
    б) abl. causā по причине, для, ради, из-за
    2) извиняющее обстоятельство, предлог, отговорка (causas fingere O, invenire Ter, interserere и interponere Nep)
    4) дело, обстоятельства дела, положение дела
    aliquid non ad causam, sed ad voluntatem personasque dirigere VP — сводить что-л. не к (объективным) обстоятельствам дела, а к воле (отдельных) лиц
    5) дела, тж. польза, интересы ( rei publicae C)
    victrix c. и victa c. — см. placeo
    armis inferiores, non causa esse C — уступать в вооружении, но не по существу (не в главном)
    6) целевая причина, цель, смысл
    7) связь, отношения
    causam amicitiae habere cum aliquo Cs — быть в дружеских отношениях с кем-л.
    non alienum esse arbitror explicare, quae mihi sit ratio et c. cum Caesare C — считаю нелишним разъяснить, каков характер моих взаимоотношений с Цезарем
    8) тема, предмет (c. disserendi C)
    9) судебное дело, тяжба, процесс (privata, publica C)
    c. capitis C etc.уголовное дело
    causam obtinere (tenere, sustinere) Cвыиграть процесс
    causam dicere C — выступать на суде с защитой, вести дело
    10) мед. «случай», т. е. степень или вид болезни (c. levis, gravior L; c. tenuissima C)
    (тж. c. valetudinis Su) болезнь ( origo causae CC)

    Латинско-русский словарь > causa

  • 2 causa

    1) причина, а) вообще причина чего-нибудь causam praestare, praebere mortis (1. 7. § 6. 1. 51. pr. D. 9, 2. 1. 4 § 1. 1. 15. pr. D. 48, 8), causam praestare discidii (1. 12 § 13. D. 38, 5); (Gai. I. 18. 74. 29. 32. 38. 41. 66. III. 5, erroris causae probatio, I. 67. 75. 87. II. 142);

    b) как причина действия человека (мотив - цель); (1. 1 § 2. D. 43, 17. 1. 1 § 5 D. 3, 1. 1. 51. pr. D. 3, 3), именно = justa causa, достаточный повод (Gai. I. 53. supra modum et sine causa in servos suos saevire, sine causa servum suum occidere); § 4-6 I. 1, 6. 1. 9. § 1 D. 26, 8. 1. 9. 11. 15. § 2-4. 1. 16. 25. D. 40, 2); (1. 15 § 2. D. 1, 7), часто также c прибавлением justa causa, напр. justae causae, cur judicium arripere nolit (1. 45 pr. D 3, 3); (1. 17. § 3 D. 22, 1); (1. 30 § 2 D. 3, 5. 1. 36. D. 40, 5); (1. 3 D. 4, 1); 1. 25 pr. D. 22, 3);

    c) главное побуждение, которое вызывает какое-нибудь действие, оказывание услуг, предоставление кому-нб. имущественных выгод: иногда обоз. юридический акт, который содержит в себе эту причину; также повод, побуждающий делать завещательные или дарственные распоряжения в пользу третьих лиц (§ 31 J. 2, 20. 1. 17 § 2. 3. 1. 72 § 6 D. 35, l). - justa causa, причина, оправданная уважительными обстоятельствами, j. c. erroris = с. justi erroris, j. с. traditionis, pollicitationis etc. (1. 25. pr. D. 22, 3. 1. 31 pr. D. 41, 1. 1. 1 § 1 D. 50, 12), causa in praeteritum confertur (1. 12 D. 35, 1), (1. 194 D. 50, 16), dotis causa perpetua est (1. 1 D. 23, 3). - a) causa possessionis обознач. законное основание владения т. е. владелец должен доказать титул, на основании которого он владеет (1. 3 § 4. 19. 1. 19 § 1 D. 41, 2), sive vera sit, sive falsa (1. 5 D. 6, 2), causae acquirendi (1. 3 § 21 eod 1. 36 D. 41, 1), lucrativa causa (1. 82 pr. D. 30. 1. 19 D. 44, 7). - b) при обязательных отношениях саusa (civilis) есть внешний признак, доставляющий доказательство, что стороны действительно приняли на себя обязательство (pr. J. 1, 21), causa, ex qua certum petatur (1. 9 pr. D. 12, 1. ср. 1. 18 D. 46, 4. 1. 11 D. 50, 16), ex causa emtionis in creditum labire, обязательство, вытекающее из договора купли-продажи, превратить в обязательство из займа (1. 3 § 3 D. 14, 6);

    causa debendi, законное основание долга (1. 49 § 2 D. 15, 1). Иногда causa обоз. источник обязательств, obl. nascuntur ex variis causarum figuris (1. 1 pr. D. 44, 7). - г) в учении о кондикциях обозн. causa побудительную причину предоставления кому-нб. имущественную выгоду, в том смысле, что то, что было дано без основания, можно требовать назад (tit. D. 12, 7. D. 12, 4. D. 12, 5).

    2) заковное основание свойства, особенности предмета, causa actionis, 1. 27 D. 44, 2., ex с. adjecta petere, 1. 11 § 2. eod., c. conditionis, 1. 96 § 4 13. 46, 3., ex noxali c. agere, D. 2, 9. 3) causa после родительн. пад. обоз. цель юриди-ческого акта, напр. conditionis implendae causa dare, 1. 30 § 7 D. 35, 2, donandi, credendi, contrahendi causa, 1. 20 D. 12, 1. 1. 65 § 4 D. 36, 1. 1. 25 § 1 D. 44, 7. 1. 49 D. 46, 3. 4) дело, in publicis causis filius fam. loco patrisfam. habetur (1. 9 D. 1, 6), certarum rerum vel causarum testamento tulor dari non potest (1. 12 D. 26, 2);

    causam perorare (Gai. IV. 15).

    5) спор, процесс: causam agere (см. s. 9), audire (см. s. 5a);

    causae suae adesse (1. 69 D. 3, 3);

    causam suam prodere (1. 4 § 4 D. 3, 2);

    de causis cognoscere (1. 10 D. 1, 18);

    causae cognitio (см.); (1. 1 § 3 D. 3, 6);

    c. existimationis (1. 103 D. 50, 16. 1. 104 D. 50, 17);

    bona, mala c. (1. 63 § 2 D. 21, 2. 1. 30 D. 34, 3);

    nova instrumenta causae suae reperire (1. 27 D. 44, 2);

    eandem c. facit origo petitionis (1. 11 § 4 eod.);

    causa cadere (см. s. 2);

    causam perdere (1. 63 § 2. D. 21, 2);

    causam dicere, защищаться (1. 25 § 1 D. 29, 5);

    causas dicere, orare, вести дела (1. 1. 2 § 43 D. 1, 2); отсюда causidicus, адвокат (1. 6 C. 2, 6), causidicina, должность адвоката (1. 188 C. Th. 12, 1).

    6) положение, отношение: ип pristinam c. reverti (l. 6 pr. D. 1, 8);

    pristinam c. restituere, praeteritam c. sarcire (1. 1 § 31. 1. 3 § 17. D. 43, 16), in eandem c. restituere (1, 9 § 1. eod.);

    in eandem c. exhibere, sistere (1. 1 pr. § 1. D. 2, 9);

    in causa redhibitionis s. in ea c. esse, ut redhiberi debeat (1. 10 § 21. 33 pr. D. 21, 1);

    causa melior - deterior (1. 5 D. 2, 9. 1. 27 § 3 D. 2, 14. 1. 87 D. 50, 17), melior est c. possidentis (1. 126 § 2. 1. 128 pr. eod.);

    emtoris c. eadem esse debet, quae fuit auctoris (1. 156 § 3 eod.);

    c. servilis (1. 3 § 1 D. 4, 5), statuliberi (1. 2 pr. D. 40, 7), de alterius causa et facto non scire, de facti causa errare (1. 3 pr. D. 22, 6. 1. 10 D. 26, 5);

    in c. caduci esse (см. caducus s. 2).

    7) особ. юридическое отношение, c. proprietatis (1, 30 § 2 D. 41, 1);

    c. bonorum, обозначая собственность (1. 52 § 1 D. 45, 1);

    extra c. bonorum defuncti computari (1. 68 D. 31); (1. 52. D. 41, 2);

    o. hereditaria, наследственное отношение (1. 5 § 5 D. 36, 4), c. legati (1. 11 § 3. 1. 91 § 2 D. 30), obligationis, обязательное (1. 20 D. 24, 1);

    debiti, долговое (1. 7 pr. D. 12, 4);

    naturalium obligationum (1. 40 pr. D. 36, 1);

    e. naturalis = obligatio nat. (1. 3 § 7 D. 2, 2);

    in totam c. spondere, ручаться за все долги (1. 91 § 4 D. 45, 1); ип оmnem с. acceptus fidejussor (1. 56 § 2 D. 46, 1); ип оmnem с. conductionis se obligare (1. 54 pr. D. 19, 2);

    in omnem c. emti fidem adstringere (1. 5 C. 4, 54);

    omnis c. adversus rerum et fidejassorem dissoluta (1. 7 § 1 D. 2, 15);

    in duriorem s. leviorem c. adhiberi, accipi, о поручителях, которые обязываются к долгу большому или меньшему, против обязательства главного должника (1. 8 § 7. 1. 34 D. 46, 1);

    ex c. fidejussionis s. accessionis liberari (1. 5 D. 46, 1. 1. 95 § 3 D. 46, 3), (1. 4 § 1. D. 22, 1); in causam pignoris cadere (см. cadere s. 4);

    pignoris c. perimitur (1. 1 § 2 D. 20, 1);

    totius pignoris, pignorum c. (1. 6 pr. 1. 13 D. 20, 4);

    pignoris causam habere, иметь право залога (1. 4 D. 42, 6);

    indivisa pignoris causa (1. 55 D. 21, 2);

    privilegia causae, связанные с юридическим отношением, против. priy. personae, личные преимущества (1. 196 D. 50, 17);

    causae magis, quam personae beneficium praestare (1. 29 D. 42 1), non causae, sed personae succurrere (1. 42, D. 26, 7).

    8) юридические свойства предмета, со всеми правами, обязанностями, доходами и убытками, tota causa fundi (1. 30 § 3 D. 32);

    fundus cum sua causa transit (1. 18 § 2 D. 13, 7); (1. 67 D. 18, 1. 1. 2 pr. 1. 36 D. 40, 7); если говорится о restitutio, exhibitio или praestatio omnis causae, то под causa разумеется совокупность всех доходов, которые потерял истец вследствие того, что не владел вещью (потерянная прибыль) (1. 31 pr. D. 12, 1. 1. 12 pr. D. 4, 2. 1. 20. D. 6, 1. 1. 9 § 7 D. 10, 4. 1. 1 § 24 D. 16, 3. 1. 8 § 6 D. 43, 26. 1. 35. 246 § 1 D. 50, 16);

    causam s. omnem c. praestare (1. 17 § 1 D. 6, 1. 1. 2. 3 § 1. 1. 8 D. 22, 7);

    rei causam exhibere (§ 3 J. 4, 17).

    9) сущность, значение, понятие: c. juris honorarii (1. 95 § 3 D. 46, juris et voluntatis (1. 77 § 12 D. 31), contractus (1. 8 pr. D. 17, 1). in causam fideicomm. et codicillorum vim prioris testam. convertere (1. 19 pr. D. 29, 1);

    ad causam testamenti pertinere videtur id, quodcumque quasi ad testam. factum sit (1. 2 § 2 D. 29, 3. 1. 1 § 2. 6 D. 43, 5);

    omissa causa testamenti ab intest. hereditatem possidere (tit. D. 29, 4).

    10) случай, de quibus causis scriptis legibus non utimur etc. (1. 32 pr. D. 1, 3);

    in causa jus positum est (1. 52 § 2 D. 9; 2);

    alia c. est si etc. (1. 29 D. 41, 2. 1. 12 § 3 D. 46, 3);

    ex causa (смотря по обстоятельствам) succurrere (1. 11 pr. D. 44, 2).

    11) вид, способ, quatuor c. obligationum (1. 44 pr. 1). 44, 7 и, quatuor c. exsecutione obligationis (1. 85 pr. D. 45, 1);

    c. faciendi (1. 218 D. 50, 16).

    12) определение (1. 1 § 6 D. 7, 9).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > causa

См. также в других словарях:

  • ARAUSIO — Urbs, Episcopatus et Principatus Galliae, in Provincia a Rhodano milliari, et Avenione 3. circiter milliaribus distat. Varia a Veteribus nomina sortita est, Arausio Cavarum, vel secundanorum, Arausica Civitas, et Arausionensis urbs, quô nomine a… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PHILIPPUS II — I. PHILIPPUS II. Amyntae fil. cui quatuor filii Reges erant, quorum hic natu minimus, Perdiccae fratrisuccessit. Olymp. 105. An. 394. Urb. Cond. Praeteritô fratris filiô per aetatem ad regnum minus aptô. Alex. Magni pater, rei militaris… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Секта — В данной статье или разделе имеется избыток цитат либо слишком длинные цитаты. Излишние и чрезмерно большие цитаты следует обобщить и переписать своими словами. Возможно, эти цитаты будут более уместны в Викицитатнике или в Викитеке …   Википедия

  • cause — 1 n 1: something that brings about an effect or result the negligent act which was the cause of the plaintiff s injury ◇ The cause of an injury must be proven in both tort and criminal cases. actual cause: cause in fact in this entry but–for… …   Law dictionary

  • ADVOCARE — in LL. Inae Regis, apud Bromptonum c. 52. 59. in LL. Ethelredi part. 2. c. 9. part. 3. c. 10. et in LL. Eduardi Regis Saxonicis c. 2. est rem factam agnoscere, seu in se suscipere, Gall. advover: furtô inprimis venditam. Erat enim olim in mote… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • BIPONTIUM — Ducatus Bipontini caput, in Palatinatu Rhem, parva sed culta, ad amnem Schwolbe, cum arce: in Vasgoia regione, 3. leuc. a Caesaropoli, in Occasum. Familiae origo a Iohanne I. secundo filio Wolfgangi. cuius pater Ludovicus, Carolo V. contra… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ELEUSINIA — Inter omnia Graecorum sacra, tanta semper fuit Eleusiniorum religio, ut commune mysteriorum nomen illis veluti proprium ab Auctoribus tribuatur, ideoqueve de iis paulo fusius agendum. Eleusinia vero sic dicta sunt, ab Eleusi Atticae opp. cuius… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MYSTERIUM — Graeca vox, paganis olim frequens, nec Scripturis Patribusque ignota. Origo nominis Hebraica, satar enim eccultare est: Mistar, aut Mister est res obscondita, secretum. Graeci Grammatici etymon varie explicant, Μυεῖν est arcanam doctrinam tradere …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PARLAMENTUM — a Gall. parler, i. e. loqui, Colloquium signat sollenne omnium Ordinum Regni, auctoritate solius Regis, ad consulendum, statuendumque de negotiis regni, indictum. Parliamentum et Parlementum quibusdam. Huius specimen inter Normannos, Saxones,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PORCA — I. PORCA prima Cereri mactata legitur, apud Ovid. Met. l. 15. v. 111. et seqq. Longius inde nefas abiit, et prima putatur Hostia sus meruisse mori: quia semina pando Eruerit rostrô, spemque interceperit anni. Quem admodum similem ob causam caper… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SOROR — de Furiis κατ᾿ ἐξοχὴν, apud Statium l. 2. Sylv. 1. v. 185. Nulla Soror flammis, nulla assurgentibus hydris Terrebit De Parcis item, Horatius Carm. l. 2. Od. 3. v. 15. Dum res et aetas et Sororum Fila trium patiuntur atra etc. Apud rei… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»